Θεραπεία για την Φοβία Πτήσης στην Μονάδα Θεραπείας Συμπεριφοράς



Ο φόβος της πτήσης
Ο φόβος της πτήσης
 H Φοβία της Πτήσης (ΦΠ) είναι μια ειδική φοβία που επιφέρει ψυχο-κοινωνική δυσλειτουργία στο 13% του πληθυσμού (Curtis et al., 1998).









Σε πιο ήπιες μορφές, το πρόβλημα εμφανίζεται στο 10-40% του ενήλικου πληθυσμού (Van Gerwen & Diekstra, 2000 ). Το άγχος πτήσης εκφράζεται με έντονα σωματικά συμπτώματα άγχους (δύσπνοια, ταχυκαρδία, ναυτία κ.α.) κατά την πτήση. Συχνά οι πάσχοντες κάνουν χρήση αγχολυτικών φαρμάκων ή αλκοόλ για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων ή  αποφεύγουν να ταξιδεύουν με αποτέλεσμα η φοβία να επηρεάζει αρνητικά την κοινωνική και επαγγελματική τους ζωή. Η ΦΠ μπορεί να επηρεάζει και τους συνεπιβάτες των πασχόντων, επιφέροντας ενόχληση ή/και πρόκληση σωματικών βλαβών.
                               
 Καθώς η χρήση αεροπλάνων έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος της σύγχρονης ζωής, η ΦΠ έχει πλέον αναγνωριστεί ως ψυχο-κοινωνικό πρόβλημα που χρήζει αντιμετώπισης. Προγράμματα  θεραπευτικής παρέμβασης έχουν αναπτυχθεί για την αντιμετώπιση της ΦΠ, συχνά σε συνεργασία με αεροπορικές εταιρείες (βλ. VALK Foundation σε συνεργασία Leiden University και Austrian Airlines). Τα ερευνητικά δεδομένα υποδεικνύουν ότι η Θεραπεία Συμπεριφοράς (ΘΣ) αποτελεί την πιο αποτελεσματική θεραπεία για την αντιμετώπιση των ειδικών φοβιών, συμπεριλαμβανομένης της ΦΠ  (Ost, Brandberg & Alm, 1997; Zlomke & Davis, 2008). Ειδικά πρωτόκολλα βραχείας θεραπείας βασισμένα σε γνωσιακές και συμπεριφορικές τεχνικές έχουν αναπτυχθεί για την αντιμετώπιση της ΦΠ (Van Gerwen & Diekstra, 2000).
Η ατομική ΘΣ για τη ΦΠ περιλαμβάνει
·       Ψυχο-εκπαίδευση των θεραπευομένων για τη φύση της φοβίας και στον τρόπο εγκατάστασης της φοβίας
·       Εκμάθηση τεχνικών χαλάρωσης
·       Σταδιακή έκθεση στη φοβογόνο κατάσταση με τελικό στόχο το ταξίδι με αεροπλάνο
·       Τελική άσκηση με συμμετοχή-έκθεση του θεραπευόμενου σε πτήση (in vivo in-flight exposure) υπό την καθοδήγηση-συνοδεία θεραπευτή/των.

Στόχος της θεραπείας είναι ο θεραπευόμενος να

·       Εκπαιδευτεί να αναγνωρίζει και να διαχειρίζεται το άγχος πτήσης
·       Εξοικειωθεί με το αεροπλάνο και την πτήση
·       Αυξηθεί το αίσθημα αυτό-αποτελεσματικότητας του
·       Μπορεί να ταξιδεύει αυτόνομα


Βιβλιογραφικές Αναφορές
Curtis, G. C., Magee, W. J., Eaton, W. W., Wittchen, H. U., & Kessler, R. C. (1998). Specific fears and phobias. Epidemiology and classification. The British Journal of Psychiatry, 173(3), 212-217.
Ost, L.G., Brandberg, M , Alm (1997). One versus five sessions of exposure in the treatment of flying phobia, Behaviour Research and Therapy, 35 (11), pp. 987–996.
Van Gerwen, L. J., & Diekstra, R. F. (2000). Fear of flying treatment programs for passengers: an international review. Aviation, Space, and Environmental Medicine71(4), 430-437.

Zlomke, K., & Davis III, T. E. (2008). One-session treatment of specific phobias: A detailed description and review of treatment efficacy. Behavior Therapy, 39(3), 207-223.